سرقت ۱۳ درصد حجم آب شرب کشور| توافق با طالبان درباره آب هیرمند
ماجرای خشکی و تشنگی سیستانوبلوچستان قصه‌ای طولانی است که تاکنون جان ده‌ها انسان را هنگام برداشت آب از هوتگ‌ها گرفته است؛ خشکسالی و تنش آبی حالا تقریبا به تمام کشور رسیده و حدود ۳۰۰ شهر کشور در وضعیت تنش آبی به‌سر می‌برند.
به گزارش آفتابنیوز؛ دراین‌باره بحث حقابه ایران از هیرمند، سهم ایران از سد دوستی (معاهده‌ای بین ایران و ترکمنستان) و همچنین بحث احداث چاه‌های ژرف هم از مسائل خبرساز است. در تازه‌ترین خبر، «فیروز قاسم‌زاده» سخنگوی صنعت آب کشور در گفت‌و‌گو با «آفتابنیوز» اطلاعات تازه‌ای درباره این پرونده‌ها مطرح کرد و تلویحا از توافق با طالبان درباره این حقابه سخن گفت. البته پیش‌تر هم مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در پاسخ به چرایی تبریکش به طالبان گفته بود که آن‌ها قول دادند سهم ایران از آب هیرمند را بپردازند. گفتنی است که تاکنون این حقابه پرداخت نشده اما این‌طور که مسئولان وزارت نیرو می‌گویند توافق تقریبا حاصل شده و قرار است به مرحله نهایی برسد.
بیشتر بخوانید:
قطع ۴۰۰۰ انشعاب آب باغ‌ویلا در مشهد/ بلعیدن غیرقانونی آب در باغویلاها
نیروهای طالبان نگاه تخصصی به آب دارند
اواخر سال گذشته وزیر نیرو در نشست غیرخبری میزبان خبرنگاران حوزه نیرو بود که در آن نشست در پاسخ به خبرنگار آفتاب گفته بود که با مسئولان جدید افغانستان در تعامل و رابطه است و گفته‌بود مشکلی بر سر پرداخت حقابه ایران وجود ندارد. با گذشت چندین ماه از آن نشست اما همچنان خبری نیست و هر روز مشکلات بی‌آبی سیستانوبلوچستان وارد مرحله تازه‌ای می‌شود. سخنگوی صنعت آب کشور در گفت‌و‌گو با «آفتاب» درباره چرایی این تاخیر و همچنین شرایط کنونی گفت: «در این جلسات ما هم بحث‌های فنی را به شدت داریم و هم اینکه دوستان باید سابقه را مطالعه و بررسی کنند که ادامه مسیر را پیش برویم. الان روی اینکه آب باید چگونه اندازه‌گیری و کجا تحویل داده‌شود بحث‌های جدیدی را مطرح کردند که از نظر ما مسئله‌ساز نیست چون قرار است دوستان پیشنهاداتی را بیاورند و در جلسه بررسی شود که ما خوش‌بین هستیم که بتونیم حقابه‌مان را دریافت کنیم.»
اما یک پرسش جدی میزان تخصص و تسلط نیروهای طالبان به موضوع آب است که قاسم‌زاده دراین‌باره هم می‌گوید: «بله. درست است که دولت عوض شده اما همچنان مهندسان در محل کار خود حاضر می‌شوند. کسانی هم که برای این نشست‌ها می‌آیند، کمیساران آب هستند که با هم بحث تخصصی داریم یعنی از روی عدد و رقم و فرمول و طرح صحبت می‌کنیم.»
ماجرای سد دوستی؛ آب مشهد قطع می‌شود؟
سد دوستی یکی از مهمترین منابع آب شرق ایران و مناطق خراسان که در مرز ایران و ترکمنستان و روی رودخانۀ مرزی هریرود در حوزۀ شهرستان سرخس در شمال شرق خراسان رضوی احداث شده‌است. این سد که با همکاری مشترک ایران و ترکمنستان ساخته شده و درفروردین سال ۱۳۸۴ توسط محمد خاتمی رئیس جمهور ایران و صفرمراد نیازف رئیس جمهور ترکمنستان افتتاح شد، حالا محل بحث افغانستان هم هست. افغانستان به همکاری هندوستان در بالادست این رودخانه بند سلما را ایجاد کرده که در صورت اتمام کار، ممکن است این منبع آب شرق ایران هم قطع شود. در ماه‌های گذشته برخی منابع غیررسمی اعلام کردند که بحث درباره حقابه هیرمند، از سوی طالبان به ماجرای این سد هم کشیده شد اما سخنگوی صنعت آب کشور این موضوع را رد می‌کند. او دراین‌باره گفت: «سد دوستی حوزه‌ای دیگر است و اصلا ما آن‌جا مناسباتی با افغانستان نداریم و بحث با ترکمنستان است که اتفاقا از سال‌های گذشته اغلب آن‌ها اجازه می‌دادند که ما در فصول خشک از حقابه آن‌ها هم بهره‌مند شویم. افغانستان در بند سلما از منابع خود استفاده می‌کند و برنامه‌ریزی‌ها را به هم نخواهد ریخت. الان با طالبان به تفاهم‌هایی رسیدیم و بزودی توافق نهایی تکمیل می‌شود.»
چقدر از آب شرب کشور سرقت می‌شود؟
یکی از بحث‌های دیگر درباره آب شرب کشور، استفاده باغویلاها است که معمولا یا چاه غیرمجاز حفر می‌کنند یا اینکه از آب شهری انشعاب غیرمجاز می‌گیرند. قاسم‌زاده در پاسخ به این پرسش که چه میزان از آب کشور به این صورت مصرف می‌شود هم به «آفتابنیوز» گفت: «حدود ۱/۶ (یک و شش دهم) درصد از انشعابات آب مصرف‌کنندگان مجاز غیرقابل اندازه‌گیری هستند. میزان مصرب آب غیرمجاز از شبکه شرب کشور حدود ۱۰ تا ۱۳ درصد هستند؛ کسانی که از آب شرب به صورت غیرمجاز مصرف می‌کنند. یعنی ۱۰ تا ۱۳ درصد آب شرب کشور یعنی حدود ۸۰۰میلیون برداشت غیرمجاز است.»
از چاه‌های ژرف تا انتقال آب خزر
احداث چاه‌های ژرف یکی از مسائل حاشیه‌ساز ایران در سال‌های گذشته بوده که از دولت قبل آغاز شده و در این دولت هم ادامه دارد. آن‌طور که سخنگوی صنعت آب کشور اعلام کرد حالا تعداد این چاه‌ها به سه حلقه رسیده و قرار است در استان سیستان و بلوچستان تا ۱۰ حلقه چاه افزایش یابد و بعد به دیگر مناطق کشور هم برسد. این موضوع البته همواره با انتقادات فراوانی از سوی فعالان محیط‌زیست کشور همراه بوده‌است؛ منتقدان می‌گویند برداشت از آب ژرف نه تنها باعث فرونشست زمین می‌شود که ده‌ها بحران زیست‌محیطی دیگر را هم با خود به همراه خواهد آورد. درباره بحث انتقال آب دریای خزر به مرکز کشور هم چنین نگرانی‌هایی همواره مطرح شده‌است؛ در تازه‌ترین خبر درباره این پروژه هم سخنگوی صنعت آب کشور از توقف موقت این پروژه سخن گفت: «این پروژه در حال بررسی جدی است و نه به طور کامل کنار گذاشته شده و نه اینکه درحال انجام باشد. به‌طور موقت در حال بررسی کارشناسی هستیم اما عمده بحث‌ها همان نگرانی‌های محیط‌زیستی و نگرانی درباره جنگل‌های در مسیر این پروژه است.»
آب میخواید دریاداریم درسته هزینه داره ولی چندین سال بهره برداری میکنی بااِبشریکن زدن خوار و زار 
